Met omwonenden op pad over De Langenberg

6 april 2022

Eindelijk hebben we de aftrap kunnen doen met een eerste kennismaking en schetssessie. Door de verschillende lockdowns duurde dat even. Nu konden we ook meteen een wandeling maken over de beoogde locatie.

Met de blik van de buurt

Voor mij was dat heel belangrijk, omdat ik me realiseer dat omwonenden van de locatie het beste weten wat er allemaal van waarde is. Ik zie de belt voor de tweede keer, terwijl de buren er dagelijks wandelen. Ik zag hun enthousiasme over de schoonheid van de belt. Ze vertelden me hoeveel reeën er afgelopen tijd waren gezien en waar de fazanten het liefste lopen. Uit hun verhalen maakte ik op hoe biodivers de locatie al is. Dat is een mooi vertrekpunt. In de Energietuin zal dit zeker een plaats gaan krijgen.

Mooi om te zien hoe sommige buurtbewoners al jaren op dezelfde plek wonen. Zij hebben de transformatie van het landschap aan den lijve ondervonden en kunnen de locatie in historisch perspectief plaatsen. Zij hebben de omgeving en daarmee het landschap zien veranderen van landbouwgrond naar vuilstort tot de prachtige plek die het nu is. Een van de deelnemers vertelde me zelfs dat haar dochtertje onlangs een spreekbeurt heeft gegeven over de Langenberg! We kunnen dus wel stellen dat de locatie leeft in de buurt.

We gaven de deelnemers aan de wandeling een aantal vragen mee, zodat we de antwoorden goed met elkaar konden vergelijken:

wat zijn de waarden van dit gebied? (stilte, groen, uitzicht, bos, …)
wat maakt deze plek bijzonder?
welke landschappelijke aspecten zijn waardevol en moeten behouden blijven?
welke dier- en plantensoorten komen hier voor?
welke functies heeft dit gebied? (bijvoorbeeld recreatie, natuur, landbouw, …)

Die vragen bekeken we vanuit drie verschillende standpunten:

vanuit de buitenrand naar het gebied: hoe kijk je naar het gebied
vanuit het gebied naar de omgeving: welke aspecten zijn belangrijk in relatie tot omgeving
binnen het gebied: wat is belangrijk in het gebied.

Waarden en belangen van bewoners

Deze avond hebben we gebruikt om de waarden en de belangen van de bewoners op te halen, waarmee we een eerste start konden maken met de uitgangspunten van de locatie. We spraken ook over de recreatiedruk. Het bleek dat ook hier sommige zondagen tijdens de lockdowns erg druk waren. De wat vreemde ligging van de huidige wandelroute werd ook een paar keer genoemd; die ligt nu langs een wat drukkere autoweg, terwijl er misschien een betere oplossing te vinden is.

We gebruikten een fictieve lijn waarop we allemaal een plekje zochten om onze ideeën zichtbaar te maken. Zo kregen we inzicht in elkaars standpunten over de manier van het plaatsen van zonnepanelen en de manier waarop natuur een plek moet krijgen in zonneparken. Hierbij was snel duidelijk dat de omwonenden de toekomstige zonnepanelen graag zoveel mogelijk uit het zicht willen opstellen. Ook wilden veel deelnemers een toegankelijk park. Dat laatste is natuurlijk logisch aangezien de huidige locatie veel als wandelgebied gebruikt wordt.

Nando Habraken is vanuit Natuur en Milieu Gelderland procesbegeleider voor de transformatie van de voormalige vuilstort De Langenberg bij Zelhem naar een energietuin vol duurzame energie én biodiversiteit.