Maatschappelijke tender

Maatschappelijke tender

Met een maatschappelijke tender vraagt de overheid (meestal een gemeente) aan ‘de markt’ om binnen een vooraf bepaalde inschrijfperiode initiatieven in te dienen. Deze worden beoordeeld aan de hand van een set criteria. Dit maakt een kritische beoordeling van de initiatieven (ten opzichte van elkaar) mogelijk.

Alleen de beste projecten krijgen groen licht om de ruimtelijke procedure in te gaan. Zo wordt een ‘wildgroei’ aan projecten voorkomen. Ook is er gelegenheid om nabijgelegen initiatieven te vragen tot één gezamenlijk plan te komen.

BEOORDELINGSKADER
Projecten moeten uiteraard altijd aan wettelijke randvoorwaarden voldoen. Gemeenten kunnen eigen doelen en regels opnemen in een beleidskader, en op ruimtelijk gebied ook in de omgevingsverordening. De gemeente kan vooraf gebieden uitsluiten en kan ook een aantal extra zaken verplicht stellen, eventueel verschillend per gebied.

Voor een maatschappelijke tenderprocedure is het gebruikelijk om aspecten te beschrijven waarop projecten worden beoordeeld. Zoals: procesparticipatie en financiële participatie, de realisatie van lokaal (mede-)eigendom, draagvlak en acceptatie, positie van de locatie op de zonneladder, landschappelijke inpassing en ecologie. De beoordeling kan worden geobjectiveerd met behulp van te scoren punten. Bij bepaalde aspecten kan een minimum aantal punten als harde voorwaarde worden gesteld.

Veel gemeenten werken met een beoordelingscommissie, die een goed gemotiveerde puntenscore per project vaststelt. ‘Groen licht’ krijgen de projecten die voor alle aspecten bij elkaar opgeteld meer dan het vooraf bekendgemaakte minimum aan punten hebben behaald.

MAXIMUM?
Om te veel projecten te voorkomen kan vooraf worden bepaald dat alleen de best scorende projecten worden gehonoreerd, tot een vooraf vastgesteld maximum.

Bij zonne-energie betekent dit vaak: een maximum aantal hectares dat de projecten die groen licht krijgen in totaal mogen beslaan. Dit betreft één tender-periode, er kan enkele jaren later opnieuw een tender worden uitgeschreven.

Omdat het aantal hectares niet alles zegt over de hoeveelheid opgewekte stroom, is een andere graadmeter: het aantal MW in opgesteld vermogen, of de gemiddelde hoeveelheid te produceren MWh per jaar. Deze twee graadmeters kunnen ook voor windenergie worden gebruikt.

Meer lezen: De maatschappelijke tender als route naar lokaal eigendom