Kan een zonneveld ook een energietuin zijn, met een goede balans tussen elektriciteitsopwekking en ecologie en landschap, recreatie en educatie én klimaatadaptatie? Het is een uitdaging, maar: jazeker, dat kan, bijvoorbeeld bij een nieuw te bouwen woonwijk. Want stroom hebben we toch nodig! Dit was een mooie teaser van Alex de Meijer van Natuur en Milieu Gelderland in een werkbijeenkomst met 20 ambtenaren van binnen en buiten de regio Rivierenland op 26 november in Tiel.
Sturen op natuurinclusieve wind- en zonneparken
Natuur en energie combineren, hoe? Onze collega Alex de Meijer is specialist op het gebied van natuurinclusieve energietransitie en organiseert kennissessies voor ambtenaren en ontwikkelaars, hoe te sturen op natuurinclusieve wind- en zonneparken.
Willem van Wingerden bezocht zo’n kennissessie in Tiel op 26 november 2024. Willem is strategisch adviseur elektriciteit voor de Regionale Energiestrategie Rivierenland en schreef er onderstaand verslagje over.

Zonnevelden en natuur
In de RES heeft een groot deel van de zonnevelden al een vergunning. Maar er zijn nog projecten in voorbereiding en in de toekomst verwachten we zeker nog extra projecten. Hier zijn kansen. De toekomstige subsidieverlening (SDE++) gaat eisen stellen voor bodem, water en natuur, daar komt ook extra financiering voor. Dat is mooi want dan kan de realisatie van een zonneveld al snel een positief effect opleveren vergeleken met de bestaande situatie.

Windparken en natuur
Bij windprojecten gaat het meer om voorkomen van schade en compenseren. Zo wordt het steeds meer standaard dat windmolens worden stilgezet op piekmomenten van vogeltrek. Ook worden windmolens steeds vaker voorzien van systemen waarmee vleermuizen of vogels worden gedetecteerd, waarna de molens worden stilgezet. Ook daar is financiering voor via de SDE++. Verder is er vaak compensatie nodig door de aanleg van natuur in de buurt of iets verder weg van de molen.

Praktische tips voor gemeenten
Wat nu te doen?
Het betrekken van omwonenden en lokale natuurgroepen in een participatietraject kan de (natuur)kwaliteit van een project flink verbeteren. Gemeenten kunnen in beleid en vergunningverlening voorwaarden voor natuur en landschap opnemen, met ook aandacht voor beheer en handhaving.
Zelf aan de slag in je gemeente?
Vanaf het begin samenwerken met een lokale energiecoöperatie geeft ook een basis voor natuurinclusief.
Meer info bij Loket Energie en Natuur en bij de actuele kennisserie met kennisbladen over hoe het opwekken van duurzame energie is te combineren met natuurbescherming en -versterking.
Of neem contact op met Alex, om zelf een kennissessie bij te wonen of te organiseren, of voor andere vragen over energietransitie en natuur.

Alex de Meijer
Participatie, energie en water