Landschapsvereniging De Ploegdriever is initiatiefnemer van dit mooie project. Door de diversiteit aan granen ontstaat een mooi en gezond voedsellandschap. Bovendien gaat het om natuurinclusieve landbouw, wat bijdraagt aan biodiversiteit en zorg draagt voor gezonde bodem, lucht en water.

‘Graan van Hier’ is één van de twee Gelderse coalities die Natuur en Milieu Gelderland ondersteunt binnen het ‘Boer & buur met natuur’-project. (Het andere project is IJsselmarke)

In het project is ook aandacht voor afzetmarkt en productontwikkeling. Denk aan diverse meelsoorten, brood, bier en pannenkoeken, te krijgen in winkels en horeca in de wijde omgeving. Verschillende partners in de keten doen mee: boeren, molenaars, bakkers en brouwers. Geweldig toch?

Van zaaigoed naar graan naar eindproduct

In 2024 is het project gestart. Het was zeer inspirerend om met elkaar kennis te maken: allerlei betrokken vakmensen die aan de slag willen met de keten van zaaigoed via graan tot eindproduct. Samen brachten ze in kaart wat nodig is om deze keten goed te laten functioneren. Daar kwamen hele praktische kwesties uit, bijvoorbeeld:

• • Kleinere machines nodig voor de teeltwerkzaamheden op kleinschalige percelen en een machine om mengteelten te scheiden en te schonen;
  • Ruimtes nodig om hygiënisch en veilig graan op te slaan;
  • Trainingen voor bakkers die willen bakken met lokale rassen. Dit vraagt namelijk andere kennis en vaardigheden dan bakken met standaardmeel;
  • Onderzoeken welke graanrassen passen in natuurinclusieve teelt én welke rassen tot de beste resultaten leiden in het veranderende klimaat.

Het eerste jaar van Graan van Hier sloten we af met een excursie naar de Velhorst in Almen, waar Winny en Arjen van Buren op natuurinclusieve wijze graan verbouwen en daarvoor een mooie afzetmarkt hebben ontwikkeld.

En nu vooruit

Deze oriënterende fase leverde volop inspiratie en ideeën op. Er staan verschillende veelbelovende plannen in de startblokken:

• Met pannenkoekenrestaurant De Duivelsberg onderzoeken we de mogelijkheden om pannenkoeken met lokaal graan te bakken.
• Samen met Streekbakker Jorrit gaan we in gesprek met het ROC-Nijmegen om bakken met lokale granen toe te voegen aan het curriculum van de bakkersopleiding. Meestal wordt brood namelijk gebakken met gestandaardiseerd meel uit de fabriek. Bakken met lokale granen die per seizoen, afhankelijk van klimaat en andere factoren, kunnen variëren, vereist andere vaardigheden. Hoe mooi zou het zijn als in de opleiding meer kennis en vaardigheden wordt aangeboden om als bakker te leren bakken met graan uit de omgeving?
• We volgen en ondersteunen Benedikt Haug in zijn onderzoek naar geschikte graanrassen voor onze regio in een chemie-vrije teelt.
• Met de kleine telers, molenaars en bakkers willen we verkennen hoe hun graan in een lokaal product terecht kan komen.
• En ja, eigenlijk willen we ook dat het broodje van het onlangs gelanceerde ‘Broodje Nimma’ een echt Nijmeegs broodje wordt. Met graan van hier, gemalen en gebakken in of rond Nijmegen.
• Tot slot willen we ons samen met De Ploegdriever inzetten voor grotere betrokkenheid van omwonenden / consumenten / burgers, door themabijeenkomsten te organiseren met de werktitel: ‘Graangesprekken’.

Oh ja, nog een uitdaging

Er zijn meer plannen, mogelijkheden en ideeën dan geld. We hebben in het eerste jaar van dit project zóveel kansen ontdekt en het netwerk zó versterkt en uitgebreid. Aanvullende financiering om deze kansen te benutten en een enorme slinger te geven aan natuurinclusieve, lokale teelt van mooie granenrassen ten oosten van Nijmegen is dan ook welkom!

We werken aan een voedsellandschap met prachtige graanvelden met een rijke biodiversiteit én heerlijke producten. Dus zeg het voort en doe mee!