In het ontwerpprogramma voor defensie heeft de minister de locatie Zeewolde-Spiekweg als voorkeurslocatie aangewezen. Daarmee is het alternatief Ermelo-Stroe vervallen.

Toch staat in het ontwerpprogramma (op blz 31) dat er voor Ermelo en Stroe wel degelijk intensiveringen in de pijplijn zitten. In elk geval in de tijd dat de locatie Spiekweg nog niet is gerealiseerd, maar ook daarna is er een rol voor de kazernecomplexen rond Ermelo en Stroe.

Daarover zullen dan ‘bestuurlijke afspraken’ gemaakt worden. Het is niet duidelijk of dat betekent dat er na realisatie van de locatie Spiekweg nog sprake is van intensiveringen bij Ermelo en Stroe. In de MER-rapporten en de passende beoordeling staat hier niets over.

Aandachtspunten voor de Statenleden om mee te nemen op werkbezoek:

• Wordt het MER van het defensieprogramma en de passende beoordeling, hierop nog aangevuld?
• Naast stikstofemissies zien we ook graag in beeld gebracht in hoeverre extra verstoring door verkeer, oefeningen waaronder verplaatsingen van manschappen en materieel de staat van instandhouding op de Veluwe beïnvloedt.

De Gelderse Recreatiezonering is een natuurherstelprogramma voor de Veluwe, dat enkele jaren geleden is vastgesteld. Doel is om kwetsbare natuur en kwetsbare soorten beter te beschermen en herstel te bevorderen, door dagrecreatie te reguleren.

Hierbij is rekening gehouden met de belasting die de aanwezigheid van mensen betekent voor broedsucces en voor voldoende rust voor groot en klein wild. Het uitgangspunt van het recreatiezoneringsplan was dat het gebruik van de Veluwe door mensen aan het maximum zit.

Met extra activiteiten van Defensie wordt dit maximum ruimschoots overschreden. Dat is ongewenst. Welke effecten hebben toegenomen militair verkeer en extra militair personeel dat hier gaat wonen en recreëren op de Veluwe als geheel?

Aandachtspunt voor de Statenleden om mee te nemen op werkbezoek:

• Hoe gaat Defensie in samenspraak met de provincie Gelderland afstemming zoeken met het recreatiezoneringsprogramma?

Er is ook sprake van intensiever gebruik van de schietkampen en oefenterreinen op de Veluwe. Bovendien wordt het gebruik van de vliegbasis Deelen sterk uitgebreid. Daarnaast zijn grote delen van de Achterhoek en Rivierenland aangewezen voor laagvliegoefeningen met grote helikopters.

Al deze zaken worden na vaststelling van het programma uitgewerkt. Het defensieprogramma bestaat al uit tientallen activiteiten. Daarvoor zijn vele besluiten en milieutoestemmingen nodig. Onze zorg is dat omwonenden hierbij het overzicht snel kwijtraken.

In het ontwerpprogramma wordt een gebiedsgerichte aanpak geschetst voor de uitwerking met maatschappelijke partijen. Hier staan wij positief tegenover.

Voor Ermelo / Stroe betekent een gebiedsgerichte aanpak dat ook de ontwikkelingen rond de schietkampen worden betrokken.

Aandachtspunten voor de Statenleden om mee te nemen op werkbezoek:

• Wilt u bij Defensie aandringen op gebiedsgerichte uitwerkingen van voldoende omvang?
• Wilt u bij Defensie aandringen op gebiedsgerichte projectbesluiten, waarbij de samenhang tussen de verschillende bestaande en nieuwe activiteiten centraal staat?