29 april 2025

Het echte probleem

Gesprekken over stikstof zijn vaak behoorlijk technisch. Er komen allerlei getallen voorbij van uitstoot en depositie van stikstof en de maximaal toegestane waarden. Deze taal verhult wat er eigenlijk aan de hand is: al jarenlang putten wij ons land uit.

De huidige landbouw resulteert gewoonweg in te veel schadelijke stoffen. Stikstofverbindingen, die schadelijk zijn voor de natuur en biodiversiteit. Maar ook pesticiden, die schadelijk zijn voor bestuivers en onze eigen gezondheid. En een teveel aan mest, die de bodem zodanig uit balans brengt dat de grond uiteindelijk minder vruchtbaar wordt.

Alleen werken aan een integrale oplossing voor deze verschillende problemen zal uiteindelijk tot echte verbetering leiden.

Gebiedsgerichte aanpak

Deze aanpak ligt al klaar. Onder het vorige kabinet heeft iedere provincie plannen gemaakt om per gebied te bekijken wat nodig is om de natuur te herstellen, met alle opgaven die daarbij nodig zijn.

Ook de provincie Gelderland heeft daarvoor samen met alle relevante belanghebbenden een plan opgesteld. Door het opheffen van het transitiefonds komt er van de uitvoering hiervan nauwelijks iets terecht.

We roepen het kabinet dan ook op om het mogelijk te maken verder te gaan met deze plannen.

Een ander boerenbedrijf

Daarnaast ligt de oplossing in het boerenbedrijf. Een transitie is noodzakelijk van grootschalige bedrijven met veel dieren per oppervlakte naar meer, kleinschaliger boeren die samenwerken met de natuur.

We roepen het kabinet dan ook op om natuurinclusieve boeren volop te steunen. Door ze bijvoorbeeld voorrang te geven bij vergunningverlening en te steunen met subsidies. Zo herstellen we onze bodem, beschermen de natuur tegen verdere achteruitgang – met op den duur ruimte voor herstel – en is het boerenbedrijf toekomstbestendig.

Stinkende wonden

Met de huidige plannen die het kabinet naar buiten brengt, gebeurt het tegenovergestelde. Door de jaartallen te verschuiven van 2030 naar 2035 wordt de hete aardappel weer vooruitgeschoven. Hierdoor zal de natuur alleen maar harder achteruitgaan de komende jaren. Het systeem dat onze lucht, bodem en water vervuilt, wordt in stand gehouden. Het kabinet toont zich een zachte heelmeester. En die maken stinkende wonden.