6 op de 10 Nederlanders willen het donker terug

Nederlanders willen het donker terug

6 op de 10 Nederlanders willen het donker terug: lichtvervuiling verstoort nachtdieren en onze gezondheid. (foto boven: Bernadette van Noort)

21 oktober 2025

Onderzoek: brede steun voor maatregelen tegen lichtvervuiling

Ter gelegenheid van de 21e editie van de Nacht van de Nacht op zaterdag 25 oktober onderzocht Motivaction de mening van Nederlanders over lichtvervuiling en het belang van een donkere nacht.

Uit dit onderzoek* onder 1.057 Nederlanders blijkt dat het draagvlak voor actie groot is:

  • 66 procent van de Nederlanders vindt dat er minder lichtvervuiling moet zijn.
  • 63 procent wil dat de overheid regels maakt volgens het principe ‘donker waar mogelijk, licht waar nodig’.
  • 57 procent is voor een verplichting voor bedrijven en winkels om ’s avonds en ’s nachts hun verlichting uit te doen.
  • Vooral dierenwelzijn (60 procent) en energiebesparing (58 procent) worden genoemd als goede redenen om licht terug te dringen.

Toch leven er ook zorgen. Vooral vrouwen vinden verlichting belangrijk voor hun gevoel van veiligheid in de openbare ruimte. Zij geven ook vaker aan geen last te hebben van licht in hun omgeving. Wij pleiten daarom voor een zorgvuldige balans: verlichting waar het nodig is, duisternis waar het kan.

Lichtvervuiling in Nederland vastgelegd door fotograaf Johan van der Wielen. 

Nacht van de Nacht: activiteiten in het donker

Tijdens de jaarlijkse Nacht van de Nacht laten we alvast zien hoe mooi dat donker is. Op honderden plekken in Nederland gaan die avond de lichten uit: bij bedrijven, gemeenten en burgers. Tegelijkertijd zijn er honderden nachtelijke activiteiten, van boswandelingen, tot een ‘concert voor de nacht’ (in Warnsveld) en sterrenkijkavonden. Ook gaat de documentaire The Dark Side of Bright Nights in première op meerdere plaatsen tegelijk. In Gelderland vertonen we de film in natuurcentrum De Ginkel in Ede.

Met deze jaarlijkse campagne vragen we aandacht voor het groeiende probleem van overbodige verlichting. Want het effect van kunstlicht reikt verder dan veel mensen denken: het verstoort ecosystemen, verstoort ons slaapritme, vergroot het energieverbruik en doet het zicht op de sterrenhemel verdwijnen.

Lichtvervuiling is een groeiend probleem

“We raken steeds verder verwijderd van de nacht, terwijl duisternis onmisbaar is voor mens en dier”, zegt Annie van de Pas, directeur-bestuurder van de Natuur en Milieufederaties. “Met de Nacht van de Nacht willen we laten zien hoe mooi de nacht kan zijn, en waarom het belangrijk is om haar te beschermen. Lichthinder verstoort natuurlijke ritmes van dieren en planten, beïnvloedt onze slaap en gezondheid en maakt de sterrenhemel onzichtbaar. Ook draagt het bij aan energieverspilling. Minder licht betekent niet minder veiligheid, maar wel meer natuur, rust en verwondering.”

Nederland is een van de meest verlichte landen ter wereld. Daarom vragen we aandacht voor onnodige verlichting van gebouwen, kantoren en reclameborden. Minder licht betekent niet alleen minder energieverbruik, maar ook meer rust, natuurbehoud en zicht op de sterren.

Première: The Dark Side of Bright Nights

Speciaal voor deze editie vertonen we eenmalig in Nederland de documentaire The Dark Side of Bright Nights. Deze film volgt wetenschappers, biologen en natuurbeschermers die wereldwijd de effecten van lichtvervuiling onderzoeken, van insectensterfte in Duitsland tot trekvogels boven de Waddenzee en dassen op de Veluwe. De film laat zien hoe kunstlicht ongemerkt hele ecosystemen verstoort en stelt de vraag: hoeveel licht hebben we eigenlijk echt nodig?

De documentaire is op 25 oktober op meerdere plekken in Nederland te zien als onderdeel van de Nacht van de Nacht. In Gelderland is dat in natuurcentrum De Ginkel bij Ede. Na de filmvertoning volgt een verdiepend gesprek met experts over lichtvervuiling en natuur. Aansluitend kunnen bezoekers mee met een excursie, onder begeleiding van een gids.

NB. er zijn nog kaartjes voor de documentaire. De excursie is volgeboekt, bij aanmelding daarvoor komt u op een wachtlijst.

Doe mee

Iedereen kan meedoen aan de Nacht van de Nacht door op 25 oktober het licht te doven en een activiteit in het donker te bezoeken.
Kijk voor de documentairevertoningen en een overzicht van alle activiteiten op: www.nachtvandenacht.nl.

 

* Het onderzoek van Motivaction

Onderzoeksbureau Motivaction legde in september 2025 diverse stellingen en vragen voor aan een representatieve groep Nederlanders. Deze vragen maakten onderdeel uit van een zogenoemd ‘omnibus-onderzoek’, waarbij in één onderzoek meerdere onderwerpen aan de orde komen. 1057 Mensen hebben de vragenlijst ingevuld.

Tags: