Een koel huis zonder airco

Met warm weer, zoals deze dagen, is het snel te warm in huis. Al snel klinkt dan de verzuchting ‘ik wil een airco’, terwijl de eerste vraag beter kan zijn: “hoe kan ik mezelf en het huis koel krijgen en houden?”

Nadelen van een airco

Een airco is namelijk een enorme energieverslinder. Het moet grote temperatuurverschillen realiseren en dat kost veel stroom. De verwachting is dat komende jaren de helft van duurzame opgewekte energie wereldwijd ingezet voor het gebruik van airco’s! Dat is heel jammer en in Nederland eigenlijk niet nodig.

De klimaatimpact van airco’s zit ook in het koudemiddel dat de warmte uit de ruimte naar zich toetrekt. Dit koudemiddel bestaat uit broeikasgassen, waarvan gemiddeld altijd een paar procent weglekt en dus in de lucht terecht komt. In landen waar recycling niet goed plaatsvindt, komt dit in nog veel grotere mate vrij.

Alles bij elkaar dragen airco’s dus bij aan de opwarming van de aarde… waarvoor we meer airco’s nodig hebben? Een heilloze weg.

Bovendien is een airco duur in aanschaf en installatie en veroorzaakt het geluidsoverlast. Dus de conclusie is duidelijk: als het zonder airco kan, is dat beter.

Mogelijkheden om te koelen in huis

Wat zijn dan praktische tips om oververhitting in huis tegen te gaan?

1. Gebruik zomernachtkoeling, als de buiten temperatuur lager is dan binnen ramen/deuren open zetten en laten doorwaaien. In de ochtend weer dicht maken en houden.
2. Gebruik een ventilator. Een vaste airco waarmee je één kamer koelt (single split) en die je 200 uur gebruikt, verbruikt 150 kWh aan stroom. Dat is vijftien keer zoveel als een ventilator die 200 uur aanstaat: die verbruikt maar 10 kWh aan stroom.
3. Schakel over op balansventilatie, hiermee wordt koele lucht in huis gehouden, maar wel ververst. In de nacht schakelt balansventilatie automatisch over op zomernachtkoeling.
4. Gebruik zonwering, bij voorkeur aan de buitenkant van het raam: met screens (buiten), luiken of schaduwdoek. Dit zijn allemaal betaalbare alternatieven die eenvoudig zijn te realiseren en tot wel vijf graden verkoeling opleveren.
5. Bij extreme oververhitting kan ook adiabatische koeling (verdampingskoeling) worden toegepast door b.v. een nat laken voor een open raam/deur te hangen. Door de verdamping zal er warmte vanuit het huis worden onttrokken en koeling door lucht worden afgegeven. Dit werkt het best met wat wind.

Huis-, tuin- en keukenmiddeltjes

Er zijn natuurlijk ook huis-, tuin- en keukenmiddeltjes om je comfortabel te voelen, zoals een fles bevroren water voor je ventilator zetten of een ‘koudekruik’: een schep rijst in een sok en dan in de vriezer – lekker voor in bed. Er zijn nog veel meer tips op internet te vinden, probeer ze vooral uit.

Op de foto een huis met een screen, luiken en schaduwdoek.

Met dank aan Remy de Ruysscher, passiefhuisvakman

Marieke Gorkink

Projectleider bij Natuur en Milieu Gelderland

Marieke is het aanspreekpunt voor het thema Voedsel en Schone Lucht. Meer weten? Neem contact op via e-mail of 06 10828694.